De bijeenkomst op 11 februari werd bezocht door 24 actieteam leden en ongeveer 20 werkgroep leden die parallel aan elkaar gewerkt hebben. Het doel van deze bijeenkomst was het informeren van het actieteam en de werkgroepen de mogelijkheid geven om kennis op te halen bij de actieteam leden. Dit om de ontwikkeling van de 80% versie zo soepel mogelijkheid te laten verlopen.

De werkgroepen hebben presentaties gegeven en het actieteam dillema’s voorgelegd. Een greep uit de dillema’s die voorgelegd zijn: Dekt de ADP voldoende de lading wat betreft schaarste in een circulaire economie en zegt het voldoende over de leveringszekerheid? Hoe kun je de functionele waarde van een product uitdrukken? En hoe bepaal je het adaptieve vermogen van infra terwijl daar vooralsnog weinig kennis over lijkt te zijn?
De werkgroep testen liep tegen de beschikbaarheid van data aan om de methode te testen. Ze komen met de volgende oproep: Iedereen die een project heeft waar de methode mee getest kan worden en waarvan de data wél ter beschikking gesteld kan worden, wordt opgeroepen om contact op te nemen met de organisatie. 

Tijdens deze bijeenkomst is ook er gestemd op de volgende stelling. 

In hoeverre zou dit actieteam dat als doelstelling heeft het ontwikkelen van een kernmeetmethode voor circulariteit in de bouw, het onderwerp social fairness moeten behandelen in haar leidraad? 

De actieteamleden is gevraagd om deze stelling op dezelfde manier te behandelen als de andere onderwerpen die als kerndoel van circulair bouwen gedefinieerd zijn. De hulpvraag die deelnemers zich daarbij konden stellen om tot goed antwoord komen is: ‘In hoeverre was het verbeteren van social fairness voor u een reden om circulair te gaan bouwen?’. Na een stemming is het volgende besloten: Social fairness wordt benoemd als factor waarvan het niet ‘ten koste’ zou mogen gaan en er wordt speciaal uitgelicht welke bestaande, gedragen methode(s) er zijn die gebruikt kunnen worden in inkoop om de schending van mensenrechten in de keten inzichtelijk te maken.

Na deze presentaties en de stemming zijn de actieteam leden in kleine groepjes uit elkaar gegaan en hebben ze de werkgroepen verder kunnen helpen in hun dillema’s.

De actieteam bijeenkomst is samen met paspoorten afgesloten. Er is een korte samenvatting gegeven van de bezigheden van beide actieteams en de deelnemers van beide actieteams hebben de mogelijkheid gehad om vragen te kunnen stellen.

Het hoofddoel van deze bijeenkomst was het verder helpen van de werkgroepen en dit is gedaan door gezamenlijk besluiten te nemen over de inhoudelijke voorstellen van de werkgroepen en hun verdere werkplan.

Verder hebben we deze bijeenkomst een blik geworpen op de doelen van de komende bijeenkomst en hoe we de publieke consultatie het beste vorm kunnen geven. Maar we hebben ook stil gestaan bij aanpassingen die de leidraad 2.0 kunnen verduidelijken ten opzichte van leidraad 1.0 en bij de Europese green deal die kortgeleden gepresenteerd is.  Een belangrijk onderwerp dat we hebben behandeld is de samenwerking van SBK met Platform CB’23.  Een vervolgvraag uit leidraad 1.0 was om de toegankelijkheid van data uit de NMD met SBK te bespreken. De discussie over óf deze data breder beschikbaar wordt, zal bij SBK plaatsvinden. Daartoe heeft SBK het actieteam gevraagd om een stuk op te stellen dat verdere toelichting geeft bij deze vraag. Mantijn van Leeuwen bereidt hiervoor als voorzitter van het actieteam een stuk voor.

Na dit gedeelte hebben de werkgroepen hun voorstellen en eventuele vraagstukken gepresenteerd. In de onderstaande afbeelding zijn de voorstellen, openstaande vragen en de bijbehorende besluiten gepresenteerd. 

Klik voor vergroting

Met behulp van deze scopes en de prioritering hierin zullen de werkgroepen hard aan de slag om de komende periode de leidraad 2.0 verder uit te werken.

Maandag 18 november vond de tweede bijeenkomst plaats. Het hoofddoel van de werkgroepbijeenkomst was het vaststellen van de scopes van de verschillende werkgroepen.

Voordat de deelnemers aan de slag gingen om de scopes uit te werken is er in de bijeenkomst aandacht besteed aan de belangrijkste besluiten uit leidraad 1.0 en de werkwijze voor de komende maanden. Naast deze punten is er ook een overzicht gegeven van actualiteiten die relevant zijn voor de werkgroepen, zoals de ontwikkelingen op het gebied van internationale normalisatie, de monitor circulaire economie van het PBL, de activiteiten van het transitieteam circulaire bouw, en de samenwerking tussen Platform CB’23 en SBK.

Na dit plenaire gedeelte zijn de werkgroepen uit elkaar gegaan om de scopes van de werkgroep vast te leggen en een planning voor de komende periode te maken. Deze scopes zijn gepresenteerd aan de gehele werkgroep en na een gezamenlijke discussie hebben de werkgroepen de volgende scopes vastgelegd.

Klik voor vergroting

Met behulp van deze scopes en de prioritering hierin zullen de werkgroepen hard aan de slag om de komende periode de leidraad 2.0 verder uit te werken.

De sessie begon met een gezamenlijke aftrap, waarbij o.a. de coördinatoren en voorzitters van de actieteams aan de groep werden voorgesteld. Verder kwamen onder andere de visies en ambities voor het komende jaar aan bod. Daarnaast is ook gesproken over de werkwijze en planning die dit jaar gehanteerd zal worden, met een toelichting op de punten die specifiek veranderd zijn ten opzichte van het voorgaande traject van Platform CB’23 in 2018-2019.

Na de algemene introductie zijn de deelnemers van het actieteam meten van circulariteit apart verder gegaan en onder leiding van Aim at Art hebben de deelnemers met elkaar kennis gemaakt. In kleine groepjes zijn de deelnemers uit elkaar gegaan en hebben ze, aan de hand van kunst hangende in het NEN-gebouw, nagedacht over de visie die de deelnemers hebben voor het actieteam ‘Meten van Circulariteit in de bouw 2019-2020’.
Vervolgens hebben de deelnemers hun ambitie voor het actieteam ‘Meten van circulariteit’ in een zin samengevat en gepresenteerd. Alle deelnemers hebben de mogelijkheid gehad om hun prioriteiten wat betreft de werkgroep-thema’s te delen door deze op posters te schrijven waarna deze later door de werkgroepen zijn behandeld.

Onder leiding van AimAtArt hebben de verschillende werkgroepdeelnemers kennis gemaakt en onderling werkafspraken afgesproken. De komende periode gaan de werkgroepleden aan de slag om alvast een eerste stap te kunnen zetten richting een vernieuwde leidraad. 18 november komen de werkgroepdeelnemers weer bij elkaar.

Op donderdag 4 oktober zijn de leden van de Actiegroep Meten van circulariteit voor het eerst bij elkaar gekomen. Na de kennismaking is het actieteam direct de inhoud ingedoken.

Vanuit Platform CB’23 is het gestelde doel van dit Actieteam om randvoorwaarden op te stellen voor een geharmoniseerde meetmethode. Daarnaast is het de gedeelde ambitie om ook een voorstel te doen voor een eerste versie van een geharmoniseerde meetmethode. Een flinke uitdaging dus!

Het doel van deze eerste bijeenkomst was om een overzicht te creëren van alle, vanuit het perspectief van de teamleden, essentiële punten die terug moeten komen in het resultaat van dit actieteam. Zo hebben alle leden input gegeven op vier verschillende niveaus:

• Indicator
• Aanname
• Data
• Resultaten

Vervolgens zijn deze niveaus gezamenlijk gecategoriseerd in verschillende thema’s, waarbij elke lid vijf prioriteiten aan kon geven. Zo kon bepaald worden welke thema’s het meest spelen en dus als eerst behandeld zullen worden. Daar zijn deze thema's uit naar voren gekomen: wegingsfactoren en transparantie, uniforme data, waardetoekenning en niveau recycling hoog-/laagwaardig.

Een deel van de leden gaat als huiswerk aan de slag met een inventarisatie van wat er al is bij deze thema’s. Deze inventarisatie dient o.a. als input om de samenhang tussen de verschillende thema´s te visualiseren. Deze visualisatie zal bij de volgende sessie gemaakt worden.

De 2e sessie van dit actieteam stond in het teken om een gezamenlijk beeld te creëren van het eindproduct. Zo is er gekeken naar de interne samenhang en externe relaties die een meetmethode zou kunnen hebben. Verder zijn er diverse besluiten genomen zoals alvast te starten met een lijst van termen en definities met betrekking tot meetmethodes, zodat verschillend gebruik van termen als ‘indicator’, ‘index’, ‘parameter’ etc. afgestemd wordt binnen de groep, maar ook om de links met andere duurzaamheidsconcepten explicieter te maken, waarbij het dan gaat om de thema’s (1) toxiciteit, (2) leefbaarheid, (3) designprincipes voor circulariteit en (met name) LCA. Tenslotte is er ook een start gemaakt om een roadmap op te stellen voor de komende bijeenkomsten.

De derde bijeenkomst van het actieteam Meten van Circulariteit vond plaats op 11 december 2018.

Het doel van de dag was om te starten met het nemen van besluiten om zo richting een methode te komen. Aan de hand van verschillende userstories werd er een overzicht geschept waar de methode aan moet voldoen wil deze goed aansluiten op de eisen en wensen van de bedoelde gebruiker.

Zo is er een begin gemaakt met besluiten welke doelen de methode gaat dienen en is er is een begin gemaakt met het prioriteren van thema’s die in de meetmethode verwerkt gaan worden. Bijvoorbeeld:
• Gebruik hernieuwbare inputstromen
• Adaptief vermogen na levenscyclus
• Materiaal efficiëntie in verhouding tot functie(s)

Om aan de slag te kunnen met de thema’s zijn er taakgroepen opgezet. Een van deze groepen zal de komende bijeenkomst een overzicht presenteren van de thema’s en hoe die zich verhouden tot de huidige LCA-methodiek. Zij zullen ook de algemene stappen van een meetmethode uitleggen en de link met milieuprestatie duidelijk maken.
Verder zijn er taakgroepen opgezet die aan de slag gaan met:
• Het ontwerpen van een prototype methode.
• Definities
• Doelen
• Data-verzameling

Er is ook besloten aandacht te geven aan een implementatieplan van de meetmethode, waarbij er gekeken zal worden naar de Bouwagenda, wat beleggers/banken van deze methode willen en wat het kennisniveau is van de uitvoerder zou moeten zijn. Om deze vragen goed te kunnen beantwoorden gaan we contact zoeken met koplopers uit de praktijk die niet bij het actieteam aangesloten zijn.

Tijdens deze sessie zijn er verder nog punten naar voren gekomen die meegenomen worden in de volgende sessie, zoals:
• Hoe gaan we om met hernieuwbare en niet hernieuwbare grondstoffen?
• Willen we op een circulariteitscijfer uitdrukken als milieuprestatie ja of nee?

Het doel van bijeenkomst #4 was om geïnformeerd te worden over de voortgang van de taakgroepen en door middel van constructieve feedback de taakgroepen verder te helpen in de ontwikkeling van hun deeltaak. Er werd overeengekomen dat de besluitvorming plaatsvindt op basis van consensus.

Om de taakgroepen de mogelijkheid te geven om tussen bijeenkomsten door een iteratieslag te maken is er een panel geïnstalleerd bij wie de taakgroepjes terecht kunnen voor feedback. Dit panel bestaat uit: de userstory schrijvers (BNA, MRA, RWS, RVB, Heijmans), David Anink (W/E Adviseurs), Edwin van Noort (DGBC) en Piet van Luijk (SBK). Alle deelnemers hebben aangegeven zich vertegenwoordigd te voelen door dit panel.

De taakgroep Prototype gaat door met het maken van een prototype meetmethode. De taakgroep zal voor de volgende bijeenkomst een bestaand circulair gebouw door rekenen. Er is besloten dat het prototype geen tool, maar een pure rekenmethode zal worden.

Er is besloten een nieuwe taakgroep te starten genaamd Hernieuwbaarheid. Deze gaat zich focussen op hernieuwbare/biotische grondstoffen en hoe we daar als actiegroep mee moeten omgaan in de methode. De nieuwe definitie van hernieuwbaarheid in de SBK-bepalingsmethode zal hierin meegenomen worden.

De taakgroep LCA heeft het actieteam bijgepraat over in hoeverre LCA’s momenteel geschikt zijn voor het berekenen van de milieuprestaties van circulaire producten. Besloten werd dat dit actieteam zich niet gaat richten op het verbeteren van de methodiek van de LCA en/of MPG omdat dit de taak is van andere instanties.

De werkgroep Definities is afgelopen periode aan de slag gegaan met de definities van verschillende termen die in onze actiegroep gebruikt worden. Een belangrijke bron zal de SBK-bepalingsmethode zijn.

De taakgroep Dataverzameling gaat de databeschikbaarheid onderzoeken van de thema’s die onderdeel zijn van de methode. Zij zullen onder andere onderzoeken hoe met de data omgegaan moet worden en waar deze te vinden is.

Tijdens de vijfde sessie hebben de taakgroepen (LCA, Adaptief Vermogen, Definities, Hernieuwbaarheid, Dataverzameling, Prototype)hun werk gepresenteerd en hebben we ons gebogen over het voorwoord en de inleiding van het 80% document.

De groep Adaptief Vermogen gaat het adaptief vermogen van een gebouw verder uitzoeken. Zij buigen zich ook over het thema levensduur en hoe dat in verhouding staat tot onze methode. Hierin nemen zij onder andere de LCA methodiek en de PEF mee.

Tijdens de 5e bijeenkomst zijn er twee nieuwe taakgroepen ontstaan. Één taakgroep gaat onderzoeken hoe er van een kernthema een indicator gemaakt gaat worden. Zij zullen de indicatoren benoemen en begrenzen. Er is ook een groep die aan de slag gaat met het thema hoogwaardigheid. Zij zullen onderzoeken of module D uit de LCA methodiek het thema hoogwaardigheid voldoende dekt binnen deze actiegroep.

In de komende weken zal nog hard worden gewerkt aan de 80% versie van de leidraad zodat deze op 9 april tijdens Building Holland gepresenteerd kan worden.

Vandaag was de laatste bijeenkomst voor het finaliseren van de eerste versie van een geharmoniseerde meetmethode. Tijdens deze bijeenkomst kon de laatste input geleverd worden voor de uiteindelijke leidraad. Deze input bestond onder andere uit de aanpassingen naar aanleiding van de openbare consultatie ronde. Het actieteam heeft hier gezamenlijk over gediscussieerd en de laatste beslissingen genomen. Een belangrijk onderdeel van de bijeenkomst bestond uit het creëren van een implementatie plan en een overzicht van de nog verder uit te weken aspecten.

Mantijn en Suzanne bedanken alle teamleden voor de enorme inzet.

De waarde van het werk verricht in het platform zit niet alleen in het uitwerken van de methode, maar ook in het feit dat het een breed draagvlak heeft in de markt doordat zoveel partijen hebben meegewerkt.

Komende tijd worden de laatste puntjes op de ‘i’ gezet zodat op vier juli zal de leidraad gepresenteerd kan worden.